Pilonidal Sinüs (Kıl Dönmesi) Hakkında Genel Bilgi

Pilonidal sinüs (kıl dönmesi) vücudun tüm bölgelerinde (kasık, saçlı deri, parmak arası vs) görülebileceği gibi genellikle kuyruk sokumunda ortaya çıkan, içerisinde kıl ve iltahab bulunan küçük keseciklerden oluşan bir hastalıktır. Hastalık genellikle genç erişkin erkeklerde görülmektedir. Obezite, aşırı terleme, tüylü vücut gibi nedenler hastalığın oluşmasına zemin hazırlar.

Pilonidal sinüs sıklıkla dökülen tüy ve kılların bu alanda birikmesi ve özellikle de sıcak ve ter ortamında, vücudun hareketleri ile kılların deri altına girerek önce küçük kistik yapılar oluşturması sonrasında iltahap ve akıntıya neden olmasıyla başlar. Masa başı işler gibi uzun süre oturarmak zorunda olunan işlerde çalışanlarda daha sık görülmesi de bu sebepledir.

Hastalar kuyruk sokumlarında ağrı ve sürekli akıntıdan şikayet ederler. Çamaşırın üzerine de geçebilen bu akıntı hayat konforunu ciddi bir şekilde bozar. Bazense hastalık “akut apse” formuyla ortaya çıkar. Bu durumda ise kuyruk sokumundaki ağrı dayanılmaz bir hal alır ve ateş halsizlik gibi ek belirtiler de ortaya çıkabilir. Acilen müdahale edilmesi gerekir.

Başlangıç aşamasındaki hastalık, basit hijyen kuralları, uygun temizlik ve epilasyon gibi yöntemlerle kolayca çözümlenebilir. Ancak hastalığın ilerleyen durumlarda kalıcı çözüm için başka tedavi yöntemleri uygulamak gerekir.

Pilonidal sinüs cerrahisi üzerinde onlarca yöntem tarif edilmiştir. Bu ameliyat yöntemleri bilimsel araştırmalar ile birbirleriyle karşılaştırılmış ve üstünlükleri ortaya konulmaya çalışılmıştır.

Buu hastalık ve hasta grubuyla, askeri hekim geçmişimiz nedeniyle, en çok karşılaşan ve doğal olarak en çok tecrübeye sahip olan cerrahlardan biri olarak tecrübelerimiz göstermektedir ki, tedaviside olabildiğince ameliyatsız ya da minimal invazif yöntemlerle gerçekleştirilecek ameliyatlar uygulanmalıdır. Uygun bir şekilde yapılacak olan tedavi ile hastaların korkulu rüyası olan nüks (tekrarlama) sorunu en aza indirilebilir.

 

                                                                       Pilonidal Sinüs (Kıl Dönmesi) Nedir?

Pilonidal sinüs, kuyruk sokumu lokalizasyonunda görülen, sıklıkla saç ve sırttan dökülen tüy ve kılların küçük kistik yapılar şeklinde cilt altında birikmesi ile karakterize bir hastalıktır.

Biriken bu küçük kistik yapılar, uzun süre sessiz (belirti vermeksizin) bulunabileceği gibi enfeksiyonun ortaya çıkması ile iltahap, akıntı ve hatta apseye de neden olabilmektedir.

 

                                                           Pilonidal Sinüs (Kıl Dönmesi) Belirtileri Nelerdir?

Hastalık genellikle akıntı ve ağrı şeklinde belirtiler ile ortaya çıkar. Akıntı sıklıkla açık kırmızı renkli, sürekli çamaşırda lekelenmeye neden olan aynı zamanda özellikle yaz aylarında ciddi kaşıntı ve kokuya neden olacak bir karakterdedir.

Uzun süre tedavisiz kalan hastalık durumunda akıntının olduğu açıklığın kapanması ile birlikte drene olamayan akıntı kaynaklı işin içerisine apse oluşumu da girer. Apse çok şiddetli ağrı ve ateş şeklinde belirtilere neden olur.

 

                                                                     Pilonidal Sinüs (Kıl Dönmesi) Tedavisi

Pilonidal sinüs hastalığının tedavisi konusunda birçok cerrahi tedavi yöntemi tarif edilmiştir. Tarihsel perspektifde değerlendirilecek olursa yapılan ameliyat yöntemlerinin esasını hastalıklı alanın çıkartılması (eksizyon) ve daha sonra ortaya çıkacak olan boşluğun (defektin) kapatılması oluşturmaktadır. Bu boşluğun kapatılması direk karşı karşıya getirmek (primer onarım) şeklinde olabileceği gibi başka bir dokuyu o alana kaydırmak (flep yöntemleri) şeklinde de olabilmektedir. Bazen de hastalıklı dokunun çıkartılması ve oluşan defektin kendi kendine kapanması (sürekli pansumanlar) şeklinde de bu süreç götürülebilmektedir.

Günümüz modern cerrahi anlayışı içerisinde bu eksizyonel (cerrahi olarak dokunun çıkartılması, dikiş atılması vb.) yöntemler terkedilmektedir. Bunun yerine kist boşluğunun içerisinin temizlendiği ve boşluğun içeriden kapatılmaya (kimyasal ajanlar, lazer vb.)  çalışıldığı yöntemler almaktadır.

 

                                              Pilonidal Sinüs (Kıl Dönmesi) Ameliyatsız Tedavisi Nasıl Yapılır?

Pilonidal sinüs hastalığının ameliyatsız tedavisinde amaç hastanede yatmayı gerektirmeyen ve sonrasında da ciddi iş gücü kaybına neden olmayan tedavi yöntemleridir. Ameliyatsız tedavi yöntemleri, poliklinik koşullarında lokal anestezi altında, kolaylıkla uygulanabilen işlem sonrası ağrının olmadığı ve ertesi gün hastanın tüm günlük faaliyetlerine devam edebildiği, pansuman gerektirmeyen son derece konforlu tedavi yöntemleridir.

 

                                                   Pilonidal Sinüs (Kıl Dönmesi) Cerrahi Tedavisi Nasıl Yapılır?

Pilonidal sinüsün cerrahi tedavisi dendiğinde anlaşılan eksizyonel (hastalıklı dokunun çıkartılması ve yerine sağlıklı dokunun getirilmesi) yöntemlerdir. Bu yöntemler spinal anestezi altında yapılmakta ve hastanın uzun süre hastanede yatmasına ve sonrasında ciddi işgücü kaybına neden olmaktadır. Modern cerrahi anlayışımızda çok özellikli olgular haricinde, özellikle ilk ameliyat yöntemi olarak uygulanılması önerilmemektedir.

 

Sizlerden gelen sıkça soruları Dr. Sami Cebelli cevaplıyor…

 

Kıl dönmesi iltihabı nasıl patlar?

Kıl dönmesi iltahabı çok şiddetli kuyruk sokumu ağrısı ve ateş yapar. Bu şikayetler hastayı genellikle acil olarak hastaneye başvurmak zorunda bırakır. Eğer bu aşamada yakalanırsa apse cerrahi ile kontrollü bir şekilde drene edilebilir. Başvuruda gecikme olursa spontan (kendiliğinden) apse patlar ve drenaj oluşur. Kontrollü drenajın anestezi altında bir cerrah tarafından gerçekleşmesi durumunda nüksler de (hastalığın yinelemesi) ciddi oranda azalmaktadır.

 

Kıl dönmesi ameliyatı can acıtır mı?

Anestezi altında (lokal) bir işlem olması nedeniyle kesinlikle böyle bir durum söz konusu değildir. Uzun süredir bu ameliyatları yapan bir hekim olarak kendi hastalarımdan bu şekilde bir geri bildirim almadığımı gönül rahatlığı ile ifade edebilirim.

 

Kıl dönmesi ameliyatı sonrası tekrarlar mı?

Tüm kıl dönmesi ameliyatlarında (eksizyonel yöntemler de dahil olmak üzere) böyle bir risk söz konusudur. Burada dikkat edilmesi gereken en önemli nokta ameliyat sonrası süreçte tekrarlama nedenlerinin (epilasyon, uygun temizlik yöntemlerinin öğretilmesi vs) ortadan kaldırılmasıdır.

 

Kıl dönmesi ameliyatı sonrası ağrı olur mu?

Minimal invazif yöntemlerde (fenol, lazer vb.) ameliyat sonrası ağrı olmamaktadır.

Bu durum tamamen seçilecek ameliyat yöntemiyle ilişkilidir. Eğer eksizyonel bir yöntem ile ameliyat durumu söz konusu ise sonrasında ağrılı bir pansuman dönemi olabilmektedir.

 

Kıl dönmesi ameliyatı sonrası tuvalet nasıl yapılır?

Çok özel durumlar (kıl dönmesinin makata yakın yerleşik olması gibi) haricinde, tuvalet alışkanlıkları ile kıl dönmesi ameliyatının bir ilişkisi olmaz. Eğer eksizyonel (klasik yöntem) uygulanmışsa tuvaletten sonra temizlik sırasında yaraya özen göstermek gerekir.

 

Kıl dönmesi ameliyatı sonrası yara ne zaman iyileşir?

İyileşme, akıntının azalması ve yaranın kapanması olarak ifade edilecek olursa minimal invazif (Fenol, lazer vb.) yöntemler sonrasında kısa süre içerisinde gerçekleşir.

 

Kıl dönmesi ameliyatı sonrası nasıl beslenmeli?

Bu konuda özel bir beslenme yöntemi yoktur. Ancak anal bölgeye yakın bu ameliyatlar sonrasında hastanın konforu açısından kabızlık ve ishal yapacak gıdalardan uzak durulması, posalı beslenme ve bol su tüketimine özen gösterilmelidir.

 

Kıl dönmesi flap nedir?

Eksizyonel (doku çıkartılarak) yöntem ile ameliyat edilen bir hastada oluşacak olan defektin kapatılması için kullanılan komşu doku parçasına verilen isimdir. Pilonidal sinüs tedavisinde oldukça tartışmalı bir tedavi yöntemidir.

 

Pilonidal sinüs kendiliğinden geçer mi?

Hastalık seyredebilir ancak neyazık ki kendiliğinden geçmez.

 

Pilonidal sinüs ameliyatı sonrası delik oluşur mu?

Hayır oluşmaz ancak burada ameliyat sonrası takibinde dikkatle yapılması gerektiğini de vurgulamak gerekir.

 

Pilonidal sinüs ameliyatı ne kadar sürer?

Planlanan ameliyat yöntemiyle alakalı bir durumdur. Minimal invazif bir yöntem ile ameliyat durumu söz konusu ise birkaç dakika içerisinde ameliyat tamamlanabilmektedir.

Eksizyonel yöntemlerde bu durum bazen birkaç saate kadar da uzayabilir.

 

Pilonidal kist apsesiz ne demek?

Kisitin (pilonidal sinüs dokusunun) enfekte olmamış haline verilen isimdir.

​

​

​

​

​

​

Vücudun en küçük organlarından biri olan safra kesesi, görevleri itibariyle hayati olabiliyor. Çoğu kişinin ertelediği safra kesesi hastalıkları, erken müdahale edilmediğinde sorunun büyümesiyle sonuçlanırken en kesin tedavi yöntemi olan ameliyatın başarı şansını da etkiliyor.

Eğer kişi, safra kesesine bağlı şikayetler yaşıyorsa mutlaka uzman bir hekime başvurarak ameliyat için gerekli hazırlıkları yapması gerekiyor. İki yöntemin dikkat çektiği safra kesesi ameliyatlarında açık ve kapalı ameliyat, hastanın ve hastalığın durumuna göre uygulanıyor.

Yazı İçeriği

 

• Safra kesesi ne işe yarar?

• Safra kesesi hastalıkları belirtileri nelerdir?

• Safra kesesi hastalıklarında risk faktörleri nelerdir?

• Safra kesesi hastalıkları nasıl teşhis edilir?

• Safra kesesi hastalıkları tedavisinde açık ameliyat

• Safra kesesi hastalıkları tedavisinde kapalı ameliyat

• Safra kesesi ameliyatı nasıl yapılır?

• Safra kesesi ameliyatı riskleri nelerdir?

• Safra kesesi ameliyatı kaç saat sürer?

• Safra kesesi ameliyatı sonrası iyileşme süresi

• Safra kesesi ameliyatı sonrası beslenme nasıl olmalı?

• Safra kesesi ameliyatı olanların ameliyat sonrası dikkat etmesi gerekenler

• Safra Kesesi Ameliyatı İçin Hangi Bölüme ve Doktora Gidilmelidir?

• Safra kesesi ameliyatı fiyatları ne kadar?

​

                                                                                  Safra kesesi ne işe yarar?

​

Formu armuda benzeyen karaciğerin hemen altındaki safra kesesi, besinlerin daha kolay sindirilmesini sağlarken vücuttaki toksinlerin dışarıya atılmasına da yardımcı oluyor. En önemlisi de karaciğer tarafından salgılanan safranın sıvı kısmını emerek daha kıvamlı bir yapıya dönüştürüyor.

Safra yoğunluğunun artmasıyla birlikte ise birçok sağlık problemleri de beraberinde geliyor. Görevleri küçükmüş gibi gözükse de safra kesesinde meydana gelen hastalıklar, hayati olabilecek risklere de ev sahipliği yapıyor.

 

                                                                  Safra kesesi hastalıkları belirtileri nelerdir?

​

• İdrar renginde koyulaşma

• Karnın sağ üst bölgesinde ağrı

• Açık renkli dışkı

• İshal

• Bulantı, kusma

• Sindirim problemleri

• Gaz sorunları

 

                                                              Safra kesesi hastalıklarında risk faktörleri nelerdir?

• Kadın olmak

• Çok gebelik geçirmek

• Fazla kilolu veya obez olmak

• Ailede safra kesesi hastalığı olan kişilerin olması

• Çok hızlı kilo kaybetmek

• Şeker hastası olmak

• Yağ ve kolesterol seviyesi yüksek gıdalar tüketmek

• Östrojen içeren ilaçlar kullanmak

• Hareketsiz yaşam biçimi

 

                                                                        Safra kesesi hastalıkları nasıl teşhis edilir?

​

Mide bulantısı, ağrı, kronik ishal, sarılık, normal olmayan dışkı ve idrar gibi belirtilere yol açan safra kesesi hastalığının türünün belirlenebilmesi için laboratuvar ve görüntüleme testlerinin yapılması gerekir.

Safra kesesinin görüntülenmesinde genellikle ultrason ve BT taramaları kullanılır. MRCP ve endoskopik girişimlerden biri olan ERCP testleri ile de safra kanallarındaki olası taşlar kontrol edilir. Kan testleri aracılığıyla ise enfeksiyon belirtileri tespit edilir.

​

                                                             Safra kesesi hastalıkları tedavisinde kapalı ameliyat

​

Laparoskopik kolesistektomi yani kapalı ameliyat halk arasında kansız ameliyat olarak da bilinir. Bu yöntemde karın duvarına geniş bir kesi açılmasına gerek yoktur. Bu ameliyat da genel anestezi altında uygulanır. Hasta, uyutulduktan sonra göbek altında ve göbeğin çevresinde 1 ila 1.5 cm arasında kesiler açılır.

Veress iğnesi karın boşluğuna yerleştirilir ve karın boşluğu karbondioksit ile doldurularak şişirilir. Daha sonra iğrenin çıkarıldığı yerden trokar adı verilen boru yerleştirilir. Burada içeriye kamera ve diğer ekipmanlar yerleştirilir. Ardından bu deliklerden safra kesesi çıkarılır ve karındaki gaz boşaltılır. Kesiler, dikişle kapatılarak operasyon tamamlanır.

Bu ameliyat yaklaşık 30 ila 40 dakika arasında sürer. Ameliyatın ardından hastanın ağrı hissetmesi düşük bir ihtimal olsa da verilen karbondioksit omuzlarda ağrıya sebep olabilir. 1 gecelik hastane gözetiminden sonra hasta taburcu edilir. İyileşme süresi açık ameliyata göre oldukça kısadır.

​

                                                                         Safra kesesi ameliyatı nasıl yapılır?

​

Safra kesesi ameliyatı laparoskopik kolesistektomi dediğimiz kapalı bir şekilde gerçekleştirilen ameliyattır. Bu ameliyat genel anestezi yöntemiyle hasta uyutularak yapılır. Ameliyatta Göbekten 5mm büyüklüğünde kesi yapılarak 5’lik portla karın içine girildikten sonra karın karbondioksit gazı ile şişirilerek 5’lik kamera ile safra kesesi, karaciğer ve karın içindeki diğer organlar gözden geçirilmek suretiyle ameliyat yapılır.  Başka bir hastalık bulunmuyorsa diğer 3 port kesi yapılarak içeri girilir. Safra kesesi özel ince aletlerle safra kesesi karaciğerden ayrılır. Daha sonra kese 10 mm’lik kesikten doğrudan veya torba içinde dışarı alınmaktadır. Yara yerlerine dikiş atılarak ameliyat bitirilir.

​

                                                                         Safra kesesi ameliyatı riskleri nelerdir?

​

Ameliyatın pek çok riski bulunmakla birlikte bu risklerin çoğu bakım ve temizlikten kaynaklı olabilir. Ameliyat yeri temiz tutulmazsa bazen iltihaplanmaya ya da zatürre gibi akciğer rahatsızlıklarına rastlanabilir. İdrar yollarında aşırı iltihaplanmaya ortaya çıkabilir. Kalp krizlerine ve damarlarda iltihap meydana gelebilir. Safra yollarının yaralanmasıyla buradan enfeksiyon kapılabilmektedir. Safra kesesi ameliyatı ciddi bir ameliyat olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu sürecin iyi bir şekilde atlatılması hastanın sorunsuz bir şekilde iyileşmesinde önemli bir rol oynar.

​

                                                                         Safra kesesi ameliyatı kaç saat sürer?

​

Hastanın cinsiyetine, kilosuna ve cerrahın tecrübesine göre süre değişiklik gösterse de safra kesesi ameliyatları 30 ile 45 dakika arasında yapılır. Ancak ameliyatın yapılmasında bazı durumlarda ameliyat süresi 1 saatin üzerinde gerçekleşebilmektedir. Hastanın ameliyat süresi hastanın safra kesesinin durumuna göre değişiklik arz eder. Bu noktada önemli olan hastanın tedavisinin düzgün bir şekilde gerçekleştirilmesi olmaktadır. Ameliyatın tam olarak ne kadar sürede gerçekleşeceğinin kestirmek öncesinde pek mümkün olmaz.

​

                                                                  Safra kesesi ameliyatı sonrası iyileşme süresi

​

Safra kesesi ameliyatı sonrasında hasta bir saat sonra kendine gelir. Ameliyattan 5 saat sonra yemek yemeye başlar. Ameliyat gecesi hafif derecede karın ağrısı, sırt ağrısı gibi şikayetler meydana gelebilmekle birlikte bu her hastada görülmeyebilir.  Ağrı kesici ilaçlar sayesinde bu ağrıların giderilmesi mümkün olmakta ve ilaç takviyesiyle hastanın daha kolay iyileşmesi sağlanmaktadır. Bu ameliyat ile hastanın bir gün hastanede kalması ve gerekli testler yapıldıktan sonra hastanın taburcu edilmesi mümkün olur. 

​

                                                                Safra kesesi ameliyatı sonrası beslenme nasıl olmalı?

​

Bağırsaklardaki sindirim açısından, yağların parçalayıcı enzimler tarafından işlenerek emilebilmesi için mutlaka safranın düzgün çalışması gerekir. Bu nedenle safra kesesi hastalarının yemeklerinden yağların çıkarılması bu süreçte önemlidir. Geçirilen ameliyat sonrası vücudun daha çabuk toparlanması ve daha çabuk iyileşmesi için beslenme çok önemli bir konumda yer alır. Herhangi bir ameliyat sonrasında kişinin fiziksel ve ruhsal durumu sebebiyle iştahının normalden daha az olması mümkündür. Vücudunuzun ihtiyaç duyduğu vitamin, protein ve mineralleri almak için çabalamak gerekir. 

​

                                                  Safra kesesi ameliyatı olanların ameliyat sonrası dikkat etmesi gerekenler

​

Safra kesesi için uygulanan tedavi sonrasında hastanın dikkat ve özen göstermesini gerektirecek noktalar vardır. Bakım ve temizliğe dikkat etmek, işlem yapılan bölgeye dikkat edilmesi, ilaç kullanımını düzenli şekilde yapılması, doktor kontroller ve bolca istirahat dikkat edilmesi gereken bunlar arasında yer alır.  Kişi iyileşmek için ne kadar dikkatli olursa o kadar kısa sürede iyileşmesi de gerçekleşebilir. Doktorun önerdiği günlük aktiviteleri yapmaya özen göstermek ve ameliyat kadar ameliyat sonrası sürecin de önemli olduğunu aklınızdan çıkarmamak gerekir.

​

                                                   Safra Kesesi Ameliyatı İçin Hangi Bölüme ve Doktora Gidilmelidir?

​

Birçok kişi safra kesesi ile ilgili olarak çeşitli problemler yaşayabiliyor. Bu problemleri aşmak için genel olarak karşınıza çıkabilecek tek yol safra kesenizi aldırmak olacaktır. Bu birçok zaman gerekli olabiliyor ve bundan kaynaklı olarak da insanlar “Safra Kesesi Ameliyatı İçin Hangi Bölüme ve Doktora Gidilmelidir?” sorusunu sorabiliyorlar. Tüm bu sorulara hızlı bir şekilde yanıt bulabilmek adına bir özel hastane ile iletişim kurmak ve tedavi için gereken süreç hakkında bilgi almak iyi bir fikir olabilir. Bu şekilde en doğru bilgileri bulabilirsiniz ve bu bilgiler sizlere de yardımcı olacaktır diyebiliyoruz. Tüm bu adımları doğru bir şekilde yerine getirdiğiniz takdir de en kısa süre içerisinde sağlığınıza tekrardan kavuşmanız ve iyileşme sürecine de girmeniz mümkün olacaktır.

​

​

​

 

Mide kanseri nasıl meydana gelmektedir ?

​

Normalde hücrelerin yenilenmesi belli bir düzen içerisinde olmaktadır. Ancak bazı durumlarda, hücre anormal bir şekilde hızla büyümeye ve çoğalmaya başlayabilir. Bu durumda TÜMÖR adı verilen bir kitle meydana gelmektedir. Bazen oluşan kitle belli bir boyuta ulaştıktan sonra büyümesini ve çoğalmasını durdurur. Bunlara iyi huylu tümörler denmektedir. Bazen de büyüme ve çoğalma kontrolsüz olarak devam eder. Bu gruptakiler genellikle kanser olarak bilinmektedir. 1 (bir) cm çapındaki kötü huylu bir tümör kitlesinin içinde yaklaşık 1 trilyon (1 000 000 000 000) kanser hücresi mevcuttur. Kanser vücutta ilk olarak midedeki bir hücreden köken alarak büyümeye başlarsa mide kanseri olarak ortaya çıkmaktadır.

​

Mide kanserinin belirtileri nelerdir ?

 

Maalesef %80’i uzun bir süre sessiz ve belirtisiz olarak, yani sinsi bir gelişme göstermektedir. Henüz belirti vermeden erken dönemde yakalanması çoğu zaman kontrol amaçlı yapılan incelemeler sayesinde olmaktadır. Bazen ülser veya gastrit benzeri şikayetlere neden olabilmektedir. Erken doyma, bulantı, kusma, iştahsızlık, kilo kaybı, kansızlık, karın ağrısı, kanama (gizli veya aşikar) veya yutma sırasında takılma hissi gibi yakınmalar genellikle tümör belirli bir boyuta ulaşınca ortaya çıkmaktadır.

Mide kanseri açısından kimler daha çok risk altındadır ?

Ailesinde 1. ve 2. derece akrabalarında, özellikle 50 yaşın altındayken mide kanseri öyküsü olanlar (genetik faktörler), bazı meslek grupları (maden, tekstil, metal endüstri, boya, kimyasal, lastik, petrol sanayii çalışanları), daha önceden midesinin bir bölümü alınmış olanlar, midesinde polip, intestinal metaplazi, atrofik gastrit gibi hücresel değişimleri olanlar, obez kişiler daha yüksek risk altındadır.

Tanı nasıl konulur ?

En iyi tanı yöntemi endoskopik incelemedir. Bu sayede midenin tüm iç yüzeyi görüntülenebilir ve ayrıca şüpheli alanlardan biyopsi alınabilir. Bunların dışında mide filmi, endoskopik ultrason veya bilgisayarlı tomografi gibi yöntemlerden de faydalanılabilmektedir.

 

Tedavide ne yapılmaktadır ?

​

Mide kanserinin öncelikli tedavisi cerrahidir. Cerrahi girişim ile midenin bir bölümü veya tamamı alınmaktadır. Midenin tümünün ya da bir kısmının alınması mide kanserinin yerleşim yeriyle ilgili bir durumdur. Ameliyat sırasında mideye komşu olan lenf bezleri de çıkarılarak mikroskobik inceleme için patoloji laboratuarına gönderilir. Midenin tamamı alındığında yemek borusu ile ince barsakların başlangıç bölümü birbirine dikilerek sindirim sistemindeki devamlılık sağlanmaktadır. Bu durumda bir süre için kişinin yemek yeme alışkanlığında ve sıklığında değişiklikler meydana gelecektir. Ancak zamanla vücut bu duruma uyum sağlayacaktır. Ameliyattan sonra radyoterapi, kemoterapi gibi ilave tedaviler bazı durumlarda uygulanabilmektedir.

​

Mide kanserinde laparoskopik cerrahi seçeneği var mıdır ?

​

Mide kanserinde özellikle erken evredeki hastalarda laparoskopik cerrahi uygulamaları yapılabilir. Bu ameliyat karın üzerinde yapılan 1 santimetrelik küçük kesilerden ve kamera yardımıyla gerçekleştirildiğinden hastalar açısından çok daha konforlu olmaktadır. Ameliyat sonrası hastaların ağrısı daha az olmakta ve iyileşme süresi daha kısa sürede gerçekleşmektedir.

​

Tedavi bittikten sonra takip nasıl olmaktadır ?

​

Bu hastalarda belirli aralıklarla kontroller mutlaka yapılır. İlk iki yıl, 3 - 6 ayda bir, daha sonraki dönemde yılda bir bazı incelemeler tekrar edilmektedir.

Mide kanserinden korunmak için neler yapılabilir ?

​

Elbette hastalığa yönelik genetik bir eğilim varsa bunun önüne geçmek mümkün değildir. Ancak hastalık sadece genetik yatkınlık ile ilgili değildir. Bu yüzden yüksek ısıda pişirilmiş etlerden, aşırı tuzlu gıdalardan (turşu, soya sosu, tuzlanmış balık vb.) ve özellikle içerisinde çok sayıda nitratlı katkılar bulunan hazır gıdalardan uzak durulmalı, bunun yerine sebze ve meyve tüketimi arttırılmalıdır.

​

Tüm mide kanserleri birbiriyle aynı mıdır ?

​

Kanserler bir çok özellikleri bakımından birbirinden farklı özellikler göstermektedir. Bu nedenle ameliyattan önceki ve sonraki dönemde hastalığın seyri de değişkenlik arz eder. Ancak bu özelliklerin ve hastalığın evresinin iyi anlaşılması için ameliyatta çıkarılan mide ve lenf bezlerinin patoloji laboratuarında incelenmesi gerekmektedir.

​

Mide ameliyatlarından sonra beslenme nasıl olmalıdır ?

​

Özellikle midenin tamamının alındığı durumlarda ortaya çıkabilen başlıca sorunlar; yağların sindirimindeki bozukluk, laktoz tahammülsüzlüğü ve gıdaların aniden ince bağırsaklara geçmesi sonrasında ortaya çıkan “damping sendromu” denilen durumdur. Yemeklerden sonra dolgunluk hissi, karın bölgesinde kramplar, halsizlik, yüzde kızarma, baş dönmesi, ishal ve terleme gibi şikayetleriniz oluyorsa doktorunuzu bilgilendirin. Bu durumlar için alınabilecek önlemleri şu şekilde sıralayabiliriz: Yavaş yavaş ve iyi çiğneyerek yemek yemeye gayret edin. Az ve sık aralıklarla beslenin. Öğün sayısını 6-8’ye çıkarın. Yemek sırasında çok miktarda sıvı içmeyin. Şekerli gıdalara dikkat edin. Aç karnına şekerli gıdaları tüketmeyin. Genel olarak yumurta, yumuşak etler, balık, yoğurt, peynir, tereyağı gibi kalori ve protein değeri yüksek gıdaları tercih edin. Çeşitli gıdaları diyetinize yavaş yavaş ekleyin, çünkü meyve, sebze ve kepekli tahıllar beslenme açısından önem taşırlar. Yağlı gıdalara toleransınız az ise onların miktarını yayaş yavaş arttırın. Bazı durumlarda ekstra kalori için hazır besin takviyesi de gerekebilmektedir.

​

Kolon ve Rektum Kanseri Hakkında Genel Bilgiler

​

En sık görülen üçüncü kanser türü olup kadınlar  ve erkeklerde eşit oranda görülmektedir.  Kanser  hemen her zaman bağırsak içerisindeki poliplerden gelişmektedir ve hastaların büyük çoğunluğu 40 yaş üzerindedir.  Yaşla birlikte hastalığın görülme riski de artar.  Ailesinde kolon ve rektum kanseri veya kalın bağırsak polibi bulunanlarda ve ülseratif kolit gibi hastalıkların olması durumunda risk artar.

Kolorektal kanserler erken dönemde belirti vermezler.  Hastalığın yaygın hale gelmediği,  sadece kalın bağırsağın içerisine sınırlı olduğu bu dönemde teşhisin konulması hastalığın tamamen ortadan kaldırılabilmesi için hayati önem taşır. Bu nedenle ülkemizde de Sağlık Bakanlığı’mız tarafından tarama programı kapsamında yürütülen çalışmalar büyük önem arz etmektedir. Elli yaş ve üzerinde olan tüm bireyler dışkıda gizli kan testine tabi tutularak, (+) sonuç çıkanlar kolonoskopi ile incelenmelidir, ayrıca dışkıda gizli kan testi negatif olsa dahi 50 yaşındaki tüm bireyler en az bir kez kolonoskopi ile incelenmelidir. Kolonoskopi, ucunda ışık olan bir özel alet ile rektum ve tüm kalın bağırsağın ayrıntılı bir biçimde incelenmesini sağlayan sistemin adıdır. Kolonoskopi ile sadece tümörün tanısı konmayıp aynı zamanda sonrasında kansere dönme olasılığı olan polipler de çıkarılabilmektedir.

Kolon ve rektum kanserleri ilerleyen dönemlerde kanserin yerleştiği lokalizasyona göre, büyük abdest alışkanlıklarının değişmesi, karın ağrısı, büyük abdest çapının incelmesi, kansızlık, halsizlik gibi şikayetlere neden olur. Hastalıkta erken teşhis çok önemli olup bu aşamada tanısı konularak tedavisi doğru bir şekilde yapılanlarda iyileşme oranları %80-90’ları bulabilmektedir.

Kolorektal  kanserlerin birincil tedavisi cerrahidir, tedavi konu hakkında deneyim ve tecrübeye sahip cerrahlar tarafından yapılmalıdır.  Özellikle rektum tümörlerinde ameliyat öncesi ışın veya ilaç tedavisi gibi seçenekler, deneyimli cerrahi ekibin başkanlığını yapacağı konseylerde, ilgili branşların da katılımıyla hasta özelinde karar verilerek alınmalıdır.

Kolon ve rektum kanser ameliyatlarında cerrah, hastalığın tedavisine direk etki etmektedir. Kanserli doku ve beraberinde yeterli sayıda lenf nodunun çıkarılması işleminin konu hakkında eğitim almış cerrahlar tarafından yapılması sadece ameliyatın erken dönem başarısını artırmakla kalmayıp aynı zamanda hastalık hakkında en çok endişe edilen durum olan  nükslerin (yeniden tekrarlama – sıçrama) gelişmesini de engelleyici bir faktör olacaktır.

 

Kolon ve Rektum Kanseri Nedir?

​

Kolon (kalın bağırsak) karın içerisinde sağ taraftan başlayarak ters u harfi şeklinde yerleşmiş bir organdır. Kolonun anüse yakın son 15cm.lik kısmına rektum ismi verilmektedir. Rektum, gerek anaotomik yerleşim gerekse fonksiyon açısından kalın bağırsağın diğer bölümlerinden ayrılmaktadır.

Kolon ve rektum kanseri dendiğinde bu organın iç yüzünü kaplayan ve mukoza adı verilen yapıdan kaynaklanan kötü huylu tümörler akla gelmektedir. Bu tümörler sıklıkla bir polip (kalın bağırsak içerisinde ciltteki siğile benzeyen yapılar) zemininden gerçekleşmektedir. Tabiki bu söylemden kolon ve rektumda yerleşmiş tüm poliplerin kanserleşeceği anlaşılmamalıdır. Kansere neden olan polipler sıklıkla “adenomatöz yapıda” olan poliplerdir. Bu poliplerde öncelikle kendi içinde büyüme sonrasında malign (kötü huylu) bir karakter kazanarak öncelikle bağırsak duvar katmanları içerisine daha sonra lenf bezlerine ve en sonunda da uzak organlara yayılım yapar.

 

Kolon ve Rektum Kanseri Nedenleri

​

Birçok kanser türünde olduğu gibi kolon ve rektum kanserlerinde de hücre düzeyinde anormal bir çoğalma söz konusudur. Normal yaşam döngüsünde sağlıklı bağırsak hücreleri büyüyüp bölünürler ve zamanı geldiğinde de ölürler. DNA’da ortaya çıkacak olan bir kırılma sonrasında bu doğal döngü kırılarak hücresel düzeyde anormal bir büyüme ve bu işlevde otomatisite kazanımı gibi bir durum söz konusu olur. Buna kırılmaya neden olan olay net bir şekilde bilinmemektedir.

Kolon ve rektum kanseri gelişmesinde riski artıran bazı faktörler bilinmektedir. Bunlardan bazıları:

• Ailevi kolorektal kanser hastalığına sahip olmak (HNPCC-FAP)

• Hayvansal yağdan zengin, posadan fakir diyet ile beslenme

• Ülseratif kolit, Crohn hastalığı gibi inflamatuar bağırsak hastalığına sahip olmak

• Sigara, alkol kullanımı ve obezite

 

Kolon ve Rektum Kanseri Belirtileri

​

Tüm içi boş olan organlarda olduğu gibi kolorektal kanserlerde de başlangıçta belirtiler müphemdir.

Özellikle 40 yaş ve üzerinde artan sıklıkta görülen bir kanser türü olması nedeniyle aşağıdaki belirtilerin ortaya çıkması durumunda dikkatle araştırılmalıdır.

• Bağırsak alışkanlıklarında değişiklikler. Herkesin tatil gibi durumlar dışında gündelik hayatında alışmış olduğu bir dışkılama alışkanlığı (Gün içerisinde ve haftalık tuvalete gitme zamanı, tuvalette geçirilen süre vs.) bulunmaktadır. Bu alışkanlıklarda olacak olan değişiklikler ve bunun devam eder bir karakter kazanması kolorektal kanserlerin ilk belirtisi olabilir.

• Büyük abdest sırasında kanama olması veya büyük abdestten bağımsız olarak rektal kanama olması özellikle rektum kanserlerinin ilk belirtisi olabilir

• Büyük abdest yaptıktan sonra tam rahatlayamama yani rektumun tam boşalamama hissi.

• Kolonun başlangıç yani sağ tarafında yerleşmiş olan tümörler sıklıkla demir eksikliği anemisi şeklinde kendi gösterir.

• Anormal karın ağrısı ve huzursuzluk hissi (aşırı gaz vs.).

• Halsizlik, açıklanamayan kilo kaybı.

 

Kolon ve Rektum Kanseri Tanısı 

​

Kolon ve rektum kanserlerinde esas tanı aracı kolonoskopik incelemelerdir. Kolonoskop ucunda ışık olan ve tüm bağırsak iç yüzeyinin izlenmesine olanak veren fleksibl (esnek) görüntüleme sistemidir. Bu inceleme ile tümörün kolon içerisindeki lokalizasyonu tespit edilip, biyopsi alınarak tanısı konabilir. Ayrıca polip aşamasında bulunan bir lezyon yine kolonoskop aracılığı ile uygun bir şekilde çıkartılabilir. Yani kolonoskopi sadece bir tanı aracı değil aynı zamanda uygun hastalarda bir tedavi aracıdır.

Kolonoskopi ile tanısı konan hastaya bundan sonra yapılacak olan işlem görüntüleme yöntemleri ile lokal ve sistemik evrelemesinin yapılmasıdır. Bunun içinde sıklıkla tomografiden yararlanılır.

 

Kolon ve Rektum Kanseri Evreleri

​

Kolon ve Rektum kanserleri 4 evrede değerlendirilmektedir:

• Evre 1 hastalıkta tümör sadece mukoza (bağırsak iç yüzeyi) üzerindedir henüz daha derin katmanlara yayılmamıştır.

• Evre 2 hastalıkta tümör tüm bağırsak duvarını tutulmuş ancak henüz daha lenf nodlarına sıçramamıştır.

• Evre 3 hastalıkta artık lenf bezleri de tümör hücreleri tarafında tutulmuş durumdadır.

• Evre 4 hastalıkta ise artık bir uzak organ (karaciğer , akciğer vb.) yayılımı durumu da söz konusu olmuştur.

 

 

Sizlerden gelen sıkça soruları Op. Dr. Sami Cebelli cevaplıyor…

​

Rektum ve Kolon Aynı Mı?

Rektum anatomik olarak kolonun devamı, son bölümüdür. Başka bir söyleyiş ile bağırsak sistemimizin son bölümü olan anüsten (makat) itibaren son 15cm.lik bölüme rektum adı verilmektedir.

 

Rektum Kanseri Olan Ne Kadar Yaşar?

Buna net bir cevap vermek olanaksızdır. Çünkü rektum kanseri standart bir hastalık değildir. Kanser sonrası yaşam süreleri hastalığın evresi, tümörün davranış şekli, hastanın eşlik eden diğer yandaş hastalıkları vb. gibi birçok farklı parametreye bağlıdır.

 

Rektum Kanseri Tedavisi Ne Kadar Sürer?

Rektum kanseri özelinde tedavinin içerisinde faklı branşlarda dahil olmaktadır. Ameliyat sonrası hastalığın nüksetme olasılığını azaltmak amacı ile ameliyat öncesinde kemo ve radyoterapi uygulamaları yapılmaktadır. Bu uygulamaların bitiminden sonra yaklaşık 8-12 hafta beklenerek ameliyat planlanmaktadır.

 

Rektum Kanseri İyileşir Mi?

Elbette. Sadece rektum kanserleri değil kolon kanserleri de uygun evrede etkili bir tedavi uygulanımı sonrasında bir daha yinelemeyecek şekilde iyileşebilirler.

 

Kolon Kanserinde Evre 3 Nedir?

Kalın bağırsakta, damarların hemen etrafında yer alan lenf nodları bulunmaktadır. Bu lenf bezlerindeki tümör tutulumu durumunda hastalığın evresinin evre 3 olduğundan bahsedilir.

 

Kolon Kanseri Öldürür Mü?

Eğer ileri evre bir hastalık var ise, etkin bir tedavi olanağı olmamış ise ve hastanın eşlik eden başkaca hastalıkları da bu hastalık nedeniyle ilerlemişse, evet öldürücü seyredebilir.

 

Kolon Kanserinde Kemoterapi Ne Kadar Sürer?

Bu durum hastalığın evresi ve tümörün alt tip analizlerine göre değişkenlik göstermektedir.

 

Kolon Kanseri Ne Kadar Sürede Oluşur?

Kolon kanserlerinin büyük çoğunluğu polip zemininden kaynaklanmaktadır. Bir polibin kansere dönme süresi yaklaşık 5-7 yıl civarındadır. Bu kritik süre yeterince uzun olması nedeniyle tarama programlarının oluşmasına da olanak sağlanmaktadır.

 

Kolon Kanserinde Ölüm Riski Nedir?

Bu durum hastalığın evresiyle yakından ilişkilidir. Örneğin erken evrede yakalanmış ve etkili bir biçimde tedavi edilmiş bir tümörde 5 yıllık sağ kalım oranı %90’ın üzerindedir.

 

Kolon Kanserinde Ağrı Olur mu?

Eğer hastalık ilerlemiş ve bağırsak içerisinde tam tıkanıklığa yol açmış ise ya da metastatik hale gelmiş ve başkaca organlara yayılım yapma durumu söz konusu olmuşsa ağrı yapabilir. Ancak erken evrelerde ağrı yapma durumu söz konusu değildir.

 

Kolon Kanseri Hangi Organlara Sıçrar?

Sindirim sistemimizin diğer kanserlerinde olduğu gibi uzak yayılım organı, karın içerisindeki organlardan gelen tüm toplar damar ağının ilk durağı olan karaciğerdir. Hastalık ilerleyen dönemlerde akciğer yayılımı da yapabilir. Özellikle rektum kanserlerinde karaciğer yayılımı olmaksızın akciğer yayılımı da görülebilmektedir.

 

Kolon Kanseri İlerlerse Ne Olur?

Önce bağırsak katmanları arasında ilerleyen tümör daha sonra komşu lenf bezlerine oradan da uzak organlara yayılım gösterir. Bazı durumlarda tümörün bağırsak boşluğu içerisinde ilerleyişi daha hızlı olur ve tüm kanalın geçişinin tıkanmasına neden olabilir. Bu durumda akut bağırsak tıkanıklığı söz konusu olur ve bu acil bir durumdur.

​

​

​

​

Sinir monitorizasyonu tiroid cerrahisi esnasında tehlike altında olan sinirlerin görsel ve işitsel olarak monitörize edilmesi yoluyla hasta sağlığını koruma amaçlı cerraha yardımcı olan bir sistem ve cihazdır.

 

Tiroid bezinin arka kapsülüne yakın komşulukta seyreden ve vokal kordları (ses tellerini) uyaran rekürren laringeal sinirleri cerrahi sırasında tespit edebilmek ya da takip edebilmek için kullanılmaktadır.

 

Rekürren laringeal sinirler sağ ve sol taraf olmak üzere iki taraflıdır ve ses tellerini hareket ettirerek, sesin oluşmasını sağlamaktadır. Tecrübeli bir hekim sahnesinde kalıcı sinir hasarı oluşması riski %1-2’in altındadır.

 

Geçici ses problemleri (subjektif ses değişiklikleri) biraz daha fazla oranda görülebilir fakat uzun sürmez. Hasar tek tarafta ise eğer daha kolay tolere edilir ve olguların yaklaşık yarısında uzun süreli ciddi bir ses kısıklığı veya başka problemler kalmaz.

 

Hasar çift taraflı ise ve ameliyat esnasında fark edilmezse ciddi sorunlar oluşabilir. Ses kısıklığına ek olarak nefes almakta ve yutkunmada güçlük de yaşanabilir.

 

Sinir Monitorizasyonunun Faydaları

​

Güvenli tiroid cerrahisi sayesinde kalıcı ses kısıklığı tehlikesini önler.

Zor ameliyatlarda (geçirilmiş boyun cerrahisi, nüks tümör, büyük guatr, kanser cerrahisi ve anatomik varyasyonlar nedeni ile sinirin zor tanımlandığı olgular) sinir hasarı riskini en aza indirir.

Operasyonun sekonder risklerini azaltarak maddi ve manevi açıdan daha düşük bir tedavi sağlar.

Cerrahi süresini azaltır.

Tiroidektomi, dünyada olduğu gibi ülkemizde de çok yapılan işlemlerden biridir. Her ameliyatta olduğu gibi tiroid cerrahisi işlemleri sonrasında da hastanın yaşam kalitesini olumsuz yönde etkileyebilecek komplikasyonlar oluşabilmektedir. Bunlardan en önemlilerinden birisi de operasyon sonrası görülen ses problemleridir. Tiroidektomi sonrası ana ses teli siniri (reküren laringeal sinir) ve üst ses teli sinirine (superior laringeal sinirin eksternal dalı) bağlı ses problemleri en iyi bilinen sorunlar arasındadır. Son yıllarda ameliyat sırasında bu iki sinirin korunmasına katkı sağlamak için kullanılan intraoperatif sinir monitörizasyonu (İONM) operasyona ek bir yöntem olarak kullanılmaktadır. Bu yöntemin kullanılması giderek yaygınlaşmaktadır.

​

Ses Teli Sinirlerinin Fonksiyonu

​

Gırtlak (larinks) soluk borusunun girişinde bulunan anatomik bir yapıya sahiptir. Bu yapının ortasında karşılıklı 2 ses teli (sağ ve sol) bulunmaktadır. Ses tellerinin (vokal kord) hareketleri; solunum (nefes alıp verme), ses oluşumu ve hava yolunun korunmasında kritik öneme sahiptir.

 

Ses tellerinin (vokal kordların) değişik fonksiyonlarındaki hareketleri, gırtlak (larinks) içi kasları tarafından koordine edilmektedir.

 

Bu kaslardan nefes alırken ses tellerinin açılmasını sağlayan kas ve konuşurken ses tellerinin birbirine yaklaşarak ses çıkarılmasını sağlayan kaslarının uyarıcı (motor) siniri ana ses teli siniri (reküren laringeal sinir) olarak adlandırılır.

 

Üst ses teli siniri ise tiz seslerin çıkarılmasında önemli role sahip olan ses telinin gerici kasının uyarıcı siniridir.

 

İntraoperatif Sinir Mönitörizasyonunda Değerlendirilen Nedir?

 

Tiroid cerrahisinde ana ses teli sinirinin var olması ve görülerek anatomik bütünlüğünün korunması temel prensip halindedir.

 

Bununla beraber sinirin anatomik olarak bütünlüğünün korunması fonksiyonunun da korunduğu anlamına gelmez. Çünkü operasyon sonrası açığa çıkan ses teli felçlerinin %90’ında ameliyatta ana ses teli sinirinin anatomik bütünlüğü tamdır.

 

Başka bir söylemle ses telinin fonksiyonunun kaybına sebep olan ana ses teli siniri felçlerinin ancak %10’unda ameliyatta anatomik bir lezyon görülebilmektedir.

 

Ana ses teli siniri felçlerinin temel sebebi sinirin kesilmesi yada bağlanması gibi sebepler değildir. En sık rastlanan sebep sinirin operasyon sırasında sabit olduğu gırtlağa (larinkse) giriş bölgesinde gerilmesi veya baskı altında kalmasıdır.

 

Sinirin kanama kontrolü için kullanılan koter yada damarları kapatarak kanamayı önleyen enerji cihazlarının ısısına bağlı etkilenmesi, istenmeden yanlışlıkla bağlanması, damar klipsi ile klipslenmesi veya kesilmesi nadir sebepler arasındadır.

 

Bu sebepten dolayı gerilme ve baskı altında kalma durumlarında sinir fonksiyonel olarak etkilense de anatomik yapısında bir bozulma olmaz. İntraoperatif sinir monitorizasyonu ameliyatta ana ses teli siniri ve üst ses teli sinirinin fonksiyonel olarak değerlendirilmesine imkân sağlayan tamamlayıcı bir yöntemdir.

​

İntraoperatif Sinir Monitörizasyonu Nasıl Yapılır?

​

İntraoperatif sinir monitörizasyonu siniri uyarmak için belirli akım özelliklerinde elektrik üreten ve kişiden gelen uyarı sonuçlarını kaydeden ana cihaz, ara bağlantı kutusu, elektrotlu endotrakeal tüp, uyarıcı probtan meydana gelmektedir.

 

Operasyona başlarken, operasyon sırasında hastanın solunumunu sağlamak için anestezi uzmanı tarafından hastanın soluk borusuna tüp koyularak anestezi cihazına bağlamaktır. İntraoperatif sinir monitörizasyonu yapılacak kişiler için üzerinde elektrotlar bulunan özel endotrakeal tüpler üretilmiştir.

 

Kişinin soluk borusuna bu tüp takılırken tüp üzerindeki elektrotlar ses telleri seviyesinde bırakılır. Ameliyatta sırasında cerrah ana ses teli sinirini İONM cihazından gelen elektrik akımı ile uyarınca sinirin uyardığı ses teli kasları kasılmaktadır.

 

Ses telleri seviyesinde olan ve ses tellerine dokunan tüp üzerindeki elektrotlar ses telinin yaklaştırıcı kasının kasılmasını algılayarak cihaza aktarmakta, cihaz tarafından bu bir elektromiyografi dalgası olarak kaydedilmekte ve aynı esnada cerraha sesli uyarı vermektedir.

 

Üst ses teli siniri uyarıldığı zaman operasyon sahasında bulunana ses telinin gerici kasının kasılması izlenmektedir. %70-80 hastada aynı zamanda ses telinden elektromiyografi dalgası da elde edilmiş olur.

 

Aslında intraoperatif sinir monitörizasyonu (İONM) yöntemi ameliyat esnasında ses teli kaslarının fonksiyonunun elektromiyografik olarak değerlendirilmesi temeline de dayanmaktadır.

 

Ana ses teli sinirinin eldeki uyarıcı probla doktor tarafından uyarıldığı yönteme aralıklı sinir monitörizasyonu, ana ses teli sinirinin çıktığı vagus sinirine özel üretilmiş bir prob koyarak, cihazdan 1-6 saniye aralıklarla belirli bir akımla sürekli sinirin uyarıldığı yönteme ise sürekli sinir monitörizasyonu adı verilmektedir.

 

Sürekli monitörizasyonda ses telinin fonksiyonu anlık olarak grafikle kayıt altına alınmaktadır. Bu teknik aralıklı monitörizasyona göre daha ileri bir tekniktir.

 

Bu yöntemde aynı esnada aralıklı monitörizasyon probu da kullanılmakta, ameliyattan önce hastalara ses teli sinirlerinin korunması için ameliyatta bir cihaz kullanılacağı bilgisi verildiğinde, bazı hastalar ses tellerine kalıcı bir cihaz koyulduğunu sanmaktadır.

 

Bu cihaz ameliyat sırasında kullanılan bir cihaz olup, ameliyattan sonra hastada herhangi bir cihaz parçası bırakılmamaktadır.

​

​

​

 

Meme Kanseri Taraması 

​

Meme kanseri, kadınlarda en sık görülen kanserdir. Meme kanserini erken evrede yakalayabilmek ve uygun tedaviyi zaman kaybetmeden yapabilmek için, kanserden ölümleri azalttığı düşünülen ve etkinliği kanıtlanmış tarama yöntemleri kullanılmaktadır. Bu nedenle meme kanserinde topluma yönelik tarama programlarının uygulanması gerekmektedir.

Tarama yapılan ve anormal sonuç saptanan hastaların, ileri inceleme sonuçlarına göre, gerekli tedavileri yapılmalıdır. Çünkü meme kanserine bağlı ölüm oranlarındaki azalma sadece taramayla değil, taramanın uygun tedaviyle birleştirilmesiyle sağlanabilir. Meme kanserinin taranmasındaki temel amaç; kanser gelişim sürecini, henüz klinik bulgular ortaya çıkmadan erken evrede iken tespit etmek ve kadınlarda meme kanserine bağlı ölüm hızını düşürmektir.

Meme kanserinde ideal yöntem yılda bir uygulanacak mamografi ile taramadır. Tarama sırasında her iki meme için de farklı yönlerden ikişer poz film çekilmelidir. Asıl tarama yöntemi mamografi olmakla birlikte, mamografinin etkinliğini arttırmak amacıyla taramaya katılan her kadına klinik meme muayenesi de yapılmalıdır. Ayrıca toplumda farkındalık yaratmak amacıyla 20 yaşından sonra her kadına kendi kendine meme muayenesi yapmaları için danışmanlık hizmeti verilmelidir.

​

Meme Kanseri Bulguları 

Bulgular:

• Memede veya koltuk altında ele gelen kitle (sertlik, şişlik)

• Meme başından akıntı (tek kanaldan kanlı veya koyu renkli akıntı)

• Meme başında içe doğru çekilme, çökme veya şekil bozukluğu

• Meme başı derisinde değişiklikler (soyulma, kabuklanma)

• Meme cildinde yara veya kızarıklık

• Meme cildinde ödem, şişlik ve içe doğru çekintiler olması (portakal kabuğu görünümü)

• Memede büyüme, şekil bozukluğu veya asimetri ya da renginde değişiklik (kızarıklık vs.)

 

Memede kitle

Birçok kadın hayatlarının bir döneminde memelerinde bir sertlik fark eder. Akla ilk olarak kanser gelse de bu kitlelerin büyük bir kısmı iyi huylu tümörlerdir. Bununla birlikte her durumun mutlaka klinik olarak değerlendirilmesi gerekir.

Elinize gelen kitle 2 farklı yapıdan biri olabilir. Kitle, içi sıvı dolu bir kese olabilir. Bunlara kist adı verilir. Kistler genellikle adet zamanlarında daha da büyür ve ağrılıdırlar. Özellikle menopoz öncesi 40’lı yaşlarda daha sık görülür. Diğer bir olasılık ise, içi farklı bir doku ile dolu bir kitle olabilir; buna da solid kitle denir. Bu iki farklı yapıyı ayırmanın en iyi yolu kitlenin ultrasonografi ile incelenmesidir.

 

Meme başı akıntısı

Her kadının meme başından çeşitli zamanlarda akıntı gelebilir. Özellikle meme başı sıkıldığı zaman sarı–yeşil arası renkte, boza kıvamında olan akıntı normal kabul edilir. Gebe olmayan kadınlarda meme başından süt gelmesi de kanser bulgusu değildir; bu durum vücudun hormonal değişikliği ile ilgili olabilir. Kanser açısından önemli olan, akıntının meme başını sıkmadan kendiliğinden gelmesidir. Bu durum, sütyenin veya çamaşırın ıslanması şeklinde fark edilir. Özellikle akıntının koyu kahverengi, siyah veya kan rengi olması önemli bir bulgudur. Böyle bir durumda, meme başından gelen akıntıdan örnek alınarak laboratuvarda incelenmesi gerekir.

 

Memede kist

Kistler genellikle memenin iyi huylu tümörleridir. Boyutları birkaç milimetre ile birkaç santimetre arasında değişir. 25 yaş altındaki kadınlarda nadir, menopoza yaklaşmış kadınlarda daha sık görülür.

Kistlerin içi bazı durumlarda iğne ile boşaltılarak içindeki sıvı incelenebilir. Eğer kanlı bir sıvı içeriyorsa, kistin ameliyatla çıkartılıp incelenmesi gereklidir. Eğer menopoz sonrası hormon tedavisi gören bir kadında kist ortaya çıkmışsa, içerdiği sıvı kanlı olsun veya olmasın patolojide incelenmesi gerekir.

Eğer bir kist iğne ile boşaltıldıktan sonra 4-6 hafta içinde tekrar ediyorsa, ameliyatla çıkartılması önerilebilir.

 

Memede solid (katı) kitle

Memede sıvı içermeyen, içi farklı hücrelerle dolu olan kitlelere solid (katı) kitle diyoruz. Solid kitlelerin kanser olma olasılıkları kistlere göre daha yüksektir. 40 yaş üzerindeki bir kadının memesinde saptanan solid bir kitle, aksi ispat edilene kadar kanser şüphesi taşır ve bu nedenle mutlaka araştırılması gereklidir.

Memede saptanan kitle, mamografi ve ultrasonografi ile değerlendirilerek kanser olma olasılığı araştırılır. Bu yöntemlerle çoğu zaman kitlenin iyi huylu olup olmadığı anlaşılabilir. Ancak bazı durumlarda şüpheye düşülebilir ve netleştirmek mümkün olmaz. Öyle bir durumda MR gibi ileri görüntüleme yöntemlerine veya kitleden biyopsi alınarak patolojik incelemeye ihtiyaç duyulabilir.

 

Meme derisinde renk değişikliği, kalınlaşma ve şişme

Bazen memede kitle olmadan, doğrudan meme derisinde bazı değişikliklerle kanser başlayabilir. Meme derisinin bir bölgesinde kızarıklık, kalınlaşma, portakal kabuğu gibi yer yer çekintilerin ortaya çıkması, kanserin ilk bulgusu olarak değerlendirilebilir. Meme derisinde böyle değişiklikler fark ediyorsanız, mutlaka hekime danışmalısınız.

 

Meme başında kızarıklık, kabuklanma veya yara olması

Meme başındaki değişiklikler de kanser açısından önemlidir. Özellikle meme başı çevresinde ortaya çıkan kızarıklık, yara gibi değişiklikler memede bir kitle olmasa bile kanser bulgusu olabilir.

 

Memede ya da meme başında içeri doğru çekinti olması

Bazı kadınlarda çocukluktan itibaren her iki meme başı da içe doğru çekik olabilir. Bu, herhangi bir hastalık anlamına gelmez. Böyle durumlarda bebek emzirmek çoğu kez mümkün olmaz. Bu gibi yapısal bozukluklar kozmetik amaçlı olarak, yani sadece görünüm açısından ameliyatla düzeltilebilir. Kanser açısından önemli olan, tek memenin başının son zamanlarda içeri çekilmesidir. Böyle bir durumda mutlaka hekime başvurmanız gerekir.

 

Meme başlarının pozisyonunda değişiklik

Meme başlarının pozisyonlarında da değişiklik olabilir. Meme başı bir tarafa doğru çekilebilir. Bu da bir kanserin belirtisi olabilir.

 

Meme şeklinde değişiklik

Genellikle her iki meme simetrik değildir ve bir meme diğerinden daha büyük olabilir. Bu normal bir yapıdır. Bazen memelerin genel yuvarlaklığında veya şeklinde de değişiklik olabilir. Kanser açısından önemli olan, sonradan gelişen simetri değişikliğidir.

 

Koltuk altında ele gelen kitle

Koltuk altında ele gelen bir kitle, birçok nedene bağlı olan bir lenf bezi büyümesi olabilir. Bazen meme kanserinin ilk bulgusu da olabilir. Bu nedenle eğer elinizde ve kolunuzda son zamanlarda bir enfeksiyon geçirmediyseniz, bu kitlenin incelenmesi gerekir.

​

Meme Kanseri Görülme Sıklığının  

Meme kanseri kadınlarda en sık tanı konan kanser türüdür. Kadınlarda, kansere bağlı ölümlerde akciğer kanserinden sonra ikinci sırada gelen meme kanseri, 1990 yılından bu yana 50 yaş ve üzerindeki kadınlarda giderek daha sık görülmektedir. 40–59 yaş arası kadınlarda ise, kanser nedenli ölümlerin başında yer almaktadır.

Dünya genelinde her yıl 1.000.000 kadar yeni meme kanseri hastası bildirilmektedir. Her yıl 400.000’den fazla kadın meme kanseri nedeniyle yaşamını yitirmektedir.

Avrupa Birliği’nde her yıl yaklaşık 200.000 yeni meme kanseri tanısı koyulmakta ve 60.000’den fazla kadın bu nedenle yaşamını yitirmektedir.

Meme kanseri dünyada olduğu gibi Türkiye’de de kadınlarda en sık görülen kanser tipidir. Sağlık Bakanlığı’nın son yayınlanan verilerine göre Türkiye’de kadınlarda görülen kanserlerin yaklaşık %25’i meme kanseridir. Türkiye Meme Hastalıkları Federasyonu Ulusal Meme Kanseri Veri Tabanı verilerine göre, Türkiye’de meme kanseri ortalama yaşı 51,6 olup hastaların %17’si 40 yaş altındadır. Meme kanseri görülme sıklığı gelişmiş ülkelerde 60’lı yaşlarda daha fazla iken ülkemizde 45-49 yaş grubunda %16,7’lik bir değerle maksimuma ulaşmaktadır. Meme kanseri tedavisinde erken tanı en önemli faktördür. Ülkemizde meme kanseri sıklığının daha genç yaşlarda görülüyor olması tarama programlarının önemini artırmaktadır.

Meme Kanseri Risk Faktörleri  

​

• 20 yaşın üstünde olmak, (özellikle 50 yaş üstünde daha sık)

• Erken adet görmeye başlamak

• Menopoza geç girmek

• Uzun süre (5 yıl üzerinde ve sürekli) ve kontrolsüz doğum kontrol hapı kullanmak

• Uzun süre (5 yıl üzerinde ve sürekli) menopoza bağlı şikayetleri azaltmak için hormon kullanılması

• Anne, teyze, kız kardeş gibi 1. derece akrabalarda meme kanseri saptanmış olması

• Memeye daha önce yapılmış bir müdahale ve “atipi, karsinoma in situ” gibi kanser öncüsü olabilecek lezyonların raporlanmış olması

• Daha önce meme kanseri geçirmiş olmak

• Geçmiş yıllarda özellikle göğüs bölgesine ışın tedavisi görmüş olmak

• Yağlı gıdalarla beslenmek, alkol ve sigara kullanmak, düzensiz yaşam biçimi ve egzersizden uzak yaşamak

 

Cinsiyet

Erkeklerde de meme kanseri görülebilir. Her 100 meme kanserinden 1'i erkeklerde görünür.

 

Yaş

Meme kanseri 20 yaş ve üzeri hemen her dönemde görülmektedir. Ancak, en sık 50 yaş ve üzerindeki kadınlarda görülmektedir. Ülkemizde yapılan çalışmalarda 50 yaşın hatta 40 yaşın altında meme kanserine yakalanan kadın sayısının, Avrupa ve Amerika Birleşik Devletlerindeki sayılarla karşılaştırıldığında daha fazla olduğu saptanmıştır.

 

Östrojen hormonu

Doğurganlık çağı, kadının adet gördüğü süredir. Adet görmeye erken başlanması, menopoza geç girilmesi, bu süreyi uzatıyor. Bu sırada kadın daha uzun süre östrojen hormonuna maruz kaldığı için, meme kanseri gelişme riski artıyor. Kadınlık hormonu olan östrojen hormonu, memede kanser gelişme riskini artırıyor. 12 yaşından önce adet görmeye başlayan bir kızın ileride meme kanserine yakalanma riski daha geç dönemde adet görmeye başlayanlara göre 1,7 ile 3,4 kat arasında artıyor. Geç adet görmeye başlamak veya erken menopoza girmek meme kanseri riskini azaltıyor.

 

Menopoz döneminde östrojen hormonu tedavisi görenler

Menopoz nedeni ile uzun süre östrojen tedavisi (5- 10 yıldan fazla) gören kadınlarda, meme kanseri oranı artıyor. Östrojen hormonunun memede kanser gelişme riskini artırdığını daha önce belirttik. Sıcak basmaları, psikolojik sorunlar ve diğer fiziksel rahatsızlıklar gibi ciddi menopoz yakınmaları olan kadınlarda bu şikayetlerin azaltılması için mutlaka bir hekim kontrolü altında hormon ilaçları kullanılmalıdır.

 

Doğum kontrol hapı kullanımı

Bu konuda farklı görüşler olmakla birlikte hafif bir risk artışı olduğu ileri sürülmektedir. Bu hapların uzun süre (5-10 yıl) kullanıldığı durumlarda hafif bir risk artışı olduğu bilinmektedir. Doğum kontrol hapını kullanmayı bıraktıktan on yıl sonra ise, bu risk tamamen ortadan kalkmaktadır.

 

Aile hikayesi

Birinci ve ikinci derece akrabalarının (anne, teyze, anneanne, kız kardeş) bir ya da birkaçında meme kanseri saptanmış olması ve bu kişilerin meme kanserine yakalandığında yaşın 50’nin altında olması önemli bir risk faktörüdür. Bunun yanında yine aile bireylerinin bir ya da birkaçında meme ve yumurtalık kanseri olması, sadece yumurtalık kanseri olması, ailenin erkek bireylerinden birinde meme kanseri olması ailesel risk faktörlerini arttıran bir durumdur.

 

Memeye daha önce yapılmış bir müdahale

Memeye geçmişte herhangi bir nedenle yapılmış girişim sonucu elde edilen patolojik inceleme sonucunda, “atipi, karsinoma in situ” gibi kanser öncüsü olabilecek lezyonların raporlanmış olması da meme kanseri açısından risk oluşturmaktadır. Ancak bunların hiçbiri, bir kadında yüzde yüz meme kanseri gelişeceğinin göstergesi değildir. Sadece yakın izlem gerekliliğini belirtir.

 

Meme kanseri hikayesi

Meme kanseri konusunda riski en çok arttıran faktör kadının daha önce karşı memesinde meme kanseri tanısı almış olmasıdır. Bu nedenle daha önce meme kanseri tanısı almış olan kadınlar, yakın izlem altında olmalıdırlar.

 

Işın tedavisi

Özgeçmişinde herhangi bir nedenle meme bölgesine ışın tedavisi uygulanmış olanlarda meme kanseri gelişme riski artmıştır. Ancak günümüzde uygulanan ışın tedavisi yöntemleri bu riski gözle görülür şekilde azaltmaktadırlar.

 

Beslenme ve alışkanlıklar

Yağlı gıdalarla beslenme, alkol ve sigara kullanımı, düzensiz yaşam biçimi ve egzersizden uzak yaşam meme kanseri riskini artırmaktadır.

 

Genetik bozukluklar

Kalıtsal meme kanserleri, tüm meme kanserleri içerisinde yüzde 5-10 oranında görülürler. Günümüzde bu geçişten sorumlu olabileceği düşünülen BRCA 1 ve 2 ve diğer gen değişiklikleri tespit edilebilmekte ve bu riske göre danışmanlık ve önleyici tedavi önerileri oluşturulabilmektedir.

​

Tanı Yöntemleri   

​

Memenin fizik muayenesi, uzman bir hekim tarafından hastanın hikayesinin alınması ve muayenesinin yapılmasıdır.Memenin sağlıklı değerlendirilmesi için iyi ve ayrıntılı bir fizik muayene esastır.

Memesiyle ilgili hiçbir yakınması olmayan bir kadın 40 yaşından itibaren yılda bir kez meme hastalıkları konusunda uzman bir hekim tarafından görülmelidir. Memesinde izlenmesi gereken herhangi bir sorun saptanan hastalar daha yakın aralıklarla izlenebilir.

Sadece görüntüleme yöntemleri ile meme kanseri taraması yapmak doğru değildir. Meme kanserinin taranmasında ve teşhisinde fizik muayene ve görüntüleme yöntemleri birbirini tamamlar.

​

​